Siła tarcia to siła, która przeciwdziała ruchowi między dwoma stykającymi się powierzchniami. Jest to jedno z podstawowych zagadnień w fizyce, które ma ogromne znaczenie w życiu codziennym. Zagadnienia dotyczące siły tarcia są również bardzo popularne na egzaminach, takich jak matura czy testy końcowe. W tym artykule skupimy się na tym, jaka siła tarcia działa na skrzynię podczas jej przesuwania. Wyjaśnimy, jak obliczać siłę tarcia oraz jakie czynniki wpływają na jej wartość.
Czym jest siła tarcia?
Siła tarcia to siła, która działa w przeciwnym kierunku do ruchu dwóch stykających się powierzchni. Istnieją dwa główne rodzaje siły tarcia:
- Tarcie statyczne – siła, która przeciwdziała rozpoczęciu ruchu między stykającymi się powierzchniami.
- Tarcie kinetyczne – siła, która przeciwdziała ruchowi, gdy powierzchnie już się poruszają.
Ruch skrzyni i siła tarcia
Podczas przesuwania skrzyni, działają na nią oba rodzaje siły tarcia. Na początku, gdy próbujemy wprawić skrzynię w ruch, mamy do czynienia z tarciem statycznym. Gdy skrzynia już się porusza, działa tarcie kinetyczne.
Wzór na siłę tarcia
Siła tarcia (𝐹𝑡) jest opisana wzorem:
Gdzie:
- μ to współczynnik tarcia (bez jednostek), zależny od materiałów stykających się powierzchni,
- 𝐹𝑛 to siła nacisku (normalna) między powierzchniami, mierzona w niutonach (N).
Przykład obliczenia siły tarcia podczas przesuwania skrzyni
Przykład 1: Tarcie statyczne
Wyobraź sobie, że próbujesz przesunąć ciężką skrzynię po podłodze. Początkowo nie możesz jej ruszyć, ponieważ działa siła tarcia statycznego.
Załóżmy, że:
- Masa skrzyni wynosi 50 kg.
- Współczynnik tarcia statycznego między skrzynią a podłogą wynosi 0.5.
Najpierw obliczamy siłę nacisku (𝐹𝑛):
Gdzie:
- 𝑚 to masa skrzyni (50 kg),
- 𝑔 to przyspieszenie ziemskie (≈9.8 m/s2).
Teraz obliczamy siłę tarcia statycznego (𝐹𝑡):
Oznacza to, że musisz zastosować siłę większą niż 245 N, aby skrzynia zaczęła się ruszać.
Przykład 2: Tarcie kinetyczne
Teraz wyobraź sobie, że skrzynia już się porusza. Tarcie kinetyczne działa, aby przeciwdziałać temu ruchowi.
Załóżmy, że:
- Masa skrzyni wynosi 50 kg.
- Współczynnik tarcia kinetycznego między skrzynią a podłogą wynosi 0.3.
Najpierw obliczamy siłę nacisku (𝐹𝑛) (jest taka sama jak w przypadku tarcia statycznego):
Teraz obliczamy siłę tarcia kinetycznego (𝐹𝑡):
Oznacza to, że gdy skrzynia już się porusza, tarcie kinetyczne wynosi 147 N i ta siła przeciwdziała ruchowi skrzyni.

Przygotuj się z nami do matury. SPRAWDŹ!
Dlaczego zagadnienia dotyczące siły tarcia są popularne na egzaminach?
Zagadnienia dotyczące siły tarcia są popularne na egzaminach, ponieważ są praktyczne i mają szerokie zastosowanie w rzeczywistych sytuacjach. Studenci muszą zrozumieć, jak siła tarcia wpływa na ruch obiektów i jak obliczać jej wartość w różnych scenariuszach. Przykłady z życia codziennego, takie jak przesuwanie skrzyni, pomagają uczniom zrozumieć teoretyczne pojęcia w praktyce.
Siła tarcia jest nieodłącznym elementem ruchu prostoliniowego. Rozumienie tarcia statycznego i kinetycznego oraz umiejętność obliczania tych sił jest kluczowe dla zrozumienia wielu zjawisk w fizyce i życiu codziennym. Dzięki praktycznym przykładom można nauczyć się, jak efektywnie stosować te zasady w różnych sytuacjach.
CZYTAJ TAKŻE: Co to jest prąd elektryczny?